|
билан маслаҳатлашар эдилар. Одамлар ўртасида қозилик қилиб ҳукм чиқарсалар бу ҳукми ҳодиса ҳақиқатига мос бўлди деб жазм қилмас эдилар. Аксинча Пайғамбаримиз с.а.в ўзи эшитган ҳужжатлар бўйича ҳукм қилганини айтар эдилар. Масалан Пайғамбаримиз с.а.в «Бароат» сураси нозил бўлган пайтда Абу Бакрга етиб олиш учун Али ибн Абу Толибни туяга мингаштириб олдилар ва унга ҳаж мавсумида «Бароат» сурасини одамларга ўқиб эълон қилишни буюрдилар. Али бу сурани одамларга Арафотда тиловат қилиб берди ва айланиб юриб уларга бу сурани етказди. Ҳудайбия сулҳи тузилган пайтда Пайғамбаримиз с.а.в ҳамма саҳобалар раъйини рад қилиб, уларга ўзи билдирган раъйга қаттиқ амал қилишни буюрдилар. Чунки бу раъй Аллоҳ томонидан ваҳий қилинган эди. Жобир: молимни қандай тақсимлайман? - деб сўраганида Росулуллоҳ с.а.в. бу тўғрида ваҳий нозил бўлмагунча жавоб бермадилар. Бухорий Ибн Мункадирдан ривоят қилади: «Жобир ибн Абдуллоҳнинг шундай деганини эшитдим: Касал бўлиб ётганимда Росулуллоҳ с.а.в. ва Абу Бакр иккови пиёда мени кўргани келишди. Мен ҳушимдан кетдим. Росулуллоҳ с.а.в. таҳорат олиб, таҳорати сувидан менга сепдилар. Ўзимга келиб: ё Росулуллоҳ (Суфённинг айтишича: эй Росулуллоҳ, дебман шекилли), молимни қандай тақсим қиламан? Молимни нима қиламан? - дедим. Пайғамбаримиз с.а.в то мерос ояти нозил бўлгунча менга жавоб бермадилар». Бу нубувват ва рисолатнинг машаққатли вазифаларини адо этиш ва одамларга етказиш ҳақида эди. Аммо ҳокимиятнинг машаққатли вазифаларини адо этишда Пайғамбаримиз с.а.в бошқача йўл тутдилар. Масалан Уҳудда мусулмонларни масжидга тўплаб, улар билан «Мадина ичида туриб ёки ташқарига чиқиб уруш қилиш ҳақида маслаҳатлашдилар. Кўпчилик “чиқиш керак”, деган фикрда, Пайғамбаримиз с.а.в эса “чиқмаслик керак”, деган фикрда эди. Шунда Пайғамбаримиз с.а.в кўпчиликнинг раъйи бўйича иш тутдилар ва Мадинадан ташқарига чиқиб жанг қилдилар. Шунингдек Пайғамбаримиз с.а.в одамлар ўртасида қозилик қилган пайтда бошқаларнинг ҳаққини уларнинг фойдасига ҳукм қилган бўлиши эҳтимолидан уларни огоҳлантирардилар. Бухорий Умму Саламадан, у Росулуллоҳ с.а.в.дан ривоят қилишича, Пайғамбаримиз с.а.в ҳужраси эшиги олдида одамлар жанжалини эшитдилар, уларнинг олдига чиқиб бундай дедилар:
138-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247